FUNDUSZE NA WIELKOSKALOWE INNOWACJE W PRZEMYŚLE CEMENTOWYM

Unia Europejska zainwestuje ponad 1,8 mld euro w 17 innowacyjnych projektów w dziedzinie czystych technologii. Dotacje zostaną wypłacone z Funduszu Innowacyjnego, który wspiera wprowadzanie na rynek przełomowych technologii.

Inwestycje na rzecz obniżenia emisyjności

Mowa tu przede wszystkim o innowacjach w sektorach gdzie zużywane są duże ilości energii. Do tego dochodzą kwestie wykorzystania wodoru, energii ze źródeł odnawialnych oraz budowa infrastruktury do wychwytywania i składowania dwutlenku węgla. Ponadto finansowanie uwzględniać będzie produkcje kluczowych komponentów dla sektorów magazynowania energii i odnawialnych źródeł energii. Wybrane projekty zlokalizowane są w Bułgarii, Finlandii, Francji, Niemczech, Islandii, Niderlandach, Norwegii, Szwecji i w Polsce. 

Fundusz innowacyjny jest narzędziem zwiększania skali innowacji. W porównaniu z pierwszą rundą wypłat, obecnie dostępne środki wzrosły o 60 proc. Pozwoliło to podwoić liczbę wspieranych projektów. Jest to duży bodziec do dekarbonizacji sektora energochłonnego w Unii Europejskiej.

Wybrane projekty 

W tegorocznej edycji wytypowano 17 projektów wielkoskalowych, tzn. takich, których koszt inwestycji przekracza 7,5 mln euro. Projekty te były oceniane przez niezależnych ekspertów pod kątem ich zdolności do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w porównaniu z tradycyjnymi technologiami oraz do wprowadzenia innowacji wykraczających poza najnowocześniejsze technologie, a także pod kątem tego, czy są wystarczająco rozwinięte, by mogły zostać wdrożone. Inne kryteria obejmowały potencjał projektów w zakresie skalowalności i opłacalności.

Wybrane projekty dotyczą różnorodnych sektorów przyczyniających się do działań UE na rzecz obniżenia emisyjności. Są to np. sektory odpowiadające za produkcję, dystrybucję i wykorzystanie wodoru odnawialnego, pozyskiwanie wodoru z odpadów, morską energię wiatrową, produkcję modułów fotowoltaicznych, magazynowanie i recykling baterii, wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla, zrównoważone paliwa lotnicze czy zaawansowane biopaliwa. Łącznie mogą one pozwolić zaoszczędzić 136 mln ton ekwiwalentu CO₂ już przez pierwsze 10 lat działalności. Wśród tych projektów są inicjatywy, które będą miały miejsce w Polsce. 

Przemysł cementowy 

W tym sektorze przewidziano 4 projekty. W jednej z cementowni w Niemczech zostanie wdrożony proces wychwytywania dwutlenku węgla w technologii „oxyfuel” drugiej generacji. Uzyskany w ten sposób dwutlenek węgla będzie wykorzystany jako surowiec do dalszego przetwarzania na syntetyczny metanol. 

W Polsce stworzony zostanie kompleksowy łańcuch wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, począwszy od wychwytywania i skraplania CO₂ w cementowni aż po jego składowanie na obszarach morskich. We Francji CO₂ z gazów spalinowych powiązanych z produkcją wapna będzie wychwytywane i trwale składowane w formacjach geologicznych na obszarach morskich. 

W Bułgarii stworzony zostanie pełen łańcuch wychwytywania i składowania dwutlenku węgla. Instalacje do wychwytywania dwutlenku węgla w jednej z bułgarskich cementowni zostaną połączone za pośrednictwem systemu gazociągów lądowych i morskich z miejscami trwałego składowania w wyczerpanym złożu gazu na Morzu Czarnym.

Produkcja komponentów do magazynowania energii lub produkcji energii ze źródeł odnawialnych 

W Polsce powstanie zakład produkcji innowacyjnych systemów baterii elektrochemicznych umożliwiających krótkoterminowe magazynowanie energii elektrycznej. Na północy Francji zbudowany zostanie zakład wytwarzania komponentów fotowoltaicznych w oparciu o innowacyjną technologię. Również we Francji, w strefie przemysłowej produkcji baterii w Dunkierce, zbudowany zostanie zakład recyklingu baterii litowo-jonowych zajmujący się wytwarzaniem i rafinowaniem czarnej masy, który zapewni dostęp do wtórnego źródła surowców do wytwarzania nowych baterii.

Jesienią Komisja ogłosi trzecie zaproszenie do składania wniosków dotyczących projektów wielkoskalowych. Jak zapowiedziano w planie REPowerEU, dostępne środki finansowe zostaną podwojone do około 3 mld euro w celu dalszego wspierania niezależności UE od rosyjskich paliw kopalnych. 

Źródło: KE